Van 11 tot en met 17 november 2019 was de Week van de Stad in Nijmegen. In de Mariënburgkapel was het Panorama Nederland te bekijken. Dit is een toekomstbeeld van hoe Nederland er in de toekomst uit kan zien. Een mooie manier om ideeën op te doen voor Nijmegen. Ook Jos Sluijsmans van Fietsdiensten.nl heeft zich hierdoor, met een schuin oog naar de Fietsvisie 2040 van de Fietsersbond, laten inspireren.
In 2040 is Nijmegen nog duidelijker dan nu een stad van en voor mensen.
De stad is erop ingericht om vooral de ‘zwakkere/kwetsbare’ bewoners – kinderen, ouderen, mensen met beperkingen – in staat te stellen om zelfstandig en veilig in de stad te wonen en zich te verplaatsen. Een stad waarin zowel een achtjarig kind als een tachtig-plusser zich veilig en zelfstandig van A naar B kan begeven, is een stad waarin iederéén veilig en zelfstandig van A naar B kan. Met veilig bedoelen we sociaal veilig en verkeersveilig.
In 2040 is de stad toegankelijk ingericht voor mensen met beperkingen volgens het Triple A-principe: Accesibility for all Ages and all Abilities, toegankelijk voor mensen van elke leeftijd, met of zonder beperking.
In 2040 is er in de stad geen ruimte meer voor persoonlijk en individueel vervoer in door fossiele brandstof aangedreven voertuigen die 1500 of 2000 kilo wegen. Mobiliteit in de stad is bij uitstek actieve mobiliteit: lopen en fietsen, al dan niet met elektrische ondersteuning. De voertuigen bieden plaats aan een of twee personen en wegen doorgaans niet meer dan 200 of 300 kilo. Met een maximumsnelheid van 30 kilometer per uur gebeuren er vrijwel nooit ongelukken en als er wel een aanrijding plaatsvindt, is die nooit dodelijk en levert relatief weinig letsel op.
De maximumsnelheid in de stad is 30 kilometer per uur en in gebieden waar veel voetgangers zijn 15 kilometer per uur. Gemotoriseerde voertuigen zijn voorzien van ISA, Intelligente SnelheidsAssistentie. Het systeem weet exact waar welke snelheidslimieten gelden en voorkomt dat de voertuigen harder kunnen rijden dan ter plekke is toegestaan. Gemak dient de mens!
Dankzij de snelheidslimiet van 30 kilometer per uur is er een vrijwel volledige vermenging van alle verkeersdeelnemers. Voor wie daar gebruik van wil maken, zijn er gescheiden fietspaden.
Voor mensen die om wat voor reden dan ook niet zelfstandig kunnen of willen reizen, zijn er verschillende duurzame vervoersdiensten als tandemtaxi’s, fietstaxi’s, duofietsen en andere meerpersoonsfietsen. Ook rijden er enkele tientallen zonnetreintjes diverse pendeldiensten in de stad.
De bevoorrading van winkels en horeca wordt verzorgd door innovatieve bak- en vrachtfietsen en andere lichte elektrische vrachtvoertuigen. Voor de sporadisch noodzakelijke grote vrachten worden vrachtwagens ingezet. De chauffeurscabines van deze vrachtwagens zijn ontworpen naar het evenbeeld van stadsbussen: de chauffeur zit op ooghoogte met het overige verkeer en hij of zij heeft rondom zicht. Dodehoekdoden komen in 2040 niet meer voor. Sowieso zijn verkeersdoden in de stad in 2040 een zeldzaamheid.
Gratis autoparkeren voor de deur bestaat niet meer in 2040. Particuliere auto’s, voor zover mensen die nog hebben, worden op verzamelplaatsen aan de rand van de wijk geparkeerd. De enorme extra ruimte die dat oplevert, wordt ingenomen door fietsparkeerplekken, ook voor driewielfietsen, bakfietsen, duofietsen en dergelijke, en door bomen en planten. Overal staan bankjes en andere zitgelegenheden. Kinderen kunnen net als in de jaren 50, 60 en 70 van de vorige eeuw gewoon op straat spelen. De straat is weer een plaats voor ontmoeting.
In 2040 kent Nijmegen, naar het voorbeeld van de Colombiaanse hoofdstad Bogotá, een zogenaamde Ciclovía, een ‘fietsweg’ ter ontspanning, waarop je kunt wandelen, joggen, hardlopen, skaten, fietsen, dansen, sprintjes organiseren, wat je maar wilt. Daarvoor wordt elke zondagochtend een aantal doorgaande wegen van 07.00 tot 14.00 uur afgesloten voor gemotoriseerd verkeer. Vanaf het kruispunt in Lent bij Het Witte Huis zijn de Mauritssingel en Waalbrug autovrij, net als de Canisiussingel, Oranjesingel, een deel van het Keizer Karelplein en de Graafseweg; vervolgens de Wijchenseweg, het Takenhofplein, de Van Schuylenburgweg en de Van Apelternweg. Voor ander, noodzakelijk, gemotoriseerd verkeer zijn er voldoende andere wegen beschikbaar op de zondagochtend.
Deze prachtige Ciclovía (Via Nimma? / Via Vitalis?) verbindt verschillende wijken van Nijmegen en zorgt ervoor dat bewoners makkelijker met elkaar in contact komen. Iedere Nijmegenaar, die dat wil, kan ongehinderd door gemotoriseerd verkeer het hele traject in alle vrijheid afleggen.
Iedereen vrij en veilig van A naar B, waarbij niet de auto maar de mens centraal staat: dat is Nijmegen 2040.
Zie ook: Rechtvaardige toegankelijkheid tot mobiliteit